Μαθησιακές Δυσκολίες & Γλωσσικές Διαταραχές

Πώς βοηθά η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis στην διαχείρηση των μαθησιακών δυσκολιών?
Η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis  λειτουργεί με βάση την πλαστικότητα των νευρικών κυκλωμάτων που εμπλέκονται στην αποκρυπτογράφηση και ανάλυση των ήχων, όπως και αυτών που εμπλέκονται στη κινητικότητα, στην ισορροπία και στο συντονισμό.

Βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν αντισταθμιστικές στρατηγικές, για να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν ακόμα και τις μαθησιακές τους δυσκολίες και τις γλωσσικές διαταραχές.

Η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis μπορεί να μην εξαλείφει εντελώς αυτά τα προβλήματα, όμως έχει εκπληκτικά αποτελέσματα ως προς την διαχείρισή τους.

Πώς βοηθά η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis στην ΔΕΠΥ?

Εκτός της γενικής δράσης της εγκεφαλικής διέγερσης (δηλ. φλοιώδους φόρτισης) η εκπαιδευτική μέθοδοςtomatis είναι δυνατό να έχει πολύ θετική δράση στην επιλεκτική προσοχή.

Προσοχή είναι η ικανότητα επιλογής και διατήρησης της αντίληψης ενός εξωτερικού γεγονότος ή σκέψης. Αντιστοιχεί στη γενική κατάσταση εγρήγορσης και επαγρύπνησης, η οποία επιτρέπει στο νευρικό σύστημα να είναι δεκτικό σε κάθε μορφής πληροφορία που έρχεται στο μυαλό.

Οι διαταραχές προσοχής επηρεάζουν παιδιά και ενήλικες οι οποίοι δεν είναι σε θέση να συγκεντρωθούν επαρκώς σε εργασία που πρέπει να εκτελεσθεί για μακρές περιόδους, ακόμα και αν η εργασία αυτή απαιτεί μια ελάχιστη νοητική προσπάθεια ή έχει επαναληπτικό χαρακτήρα ή το πρόσωπο είναι εξοικειωμένο με αυτή (όπως αναθεώρηση ή αντιγραφή).

Μια χαρακτηριστική ιδιότητα της προσοχής είναι η ικανότητα να κατανέμεται σε διάφορες πηγές πληροφοριών ή εργασίες που πρέπει να εκτελεσθούν. Μια έλλειψη σε αυτή την ικανότητα προσοχής δεν είναι μόνο πολύ δαπανηρή γνωστικά, αλλά είναι επίσης πηγή δυσκολίας ακόμα και σημαντικής ταλαιπωρίας για ένα παιδί στο σχολικό περιβάλλον.

Πού βασίζεται η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis  και ποιός είναι ο στόχος?

Η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis βασίζεται στην ηλεκτρονική επιλογή ηχητικού κύματος, η οποία επιφέρει μια αντιληπτή ηχητική διαφορά που έχει ως σκοπό να εκπλήσσει συνεχώς τον εγκέφαλο, ώστε αυτός να παραμένει άγρυπνος και προσεκτικός.

Ο στόχος είναι να βοηθήσει τον εγκέφαλο, να αναπτύξει αυτόματους μηχανισμούς ανίχνευσης αλλαγών, οι οποίοι κατά συνέπεια θα ενισχύσουν την επιλεκτική προσοχή.

“οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και μπορεί να υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Προβλήματα σε συμπεριφορές αυτοελέγχου, κοινωνικής αντίληψης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης μπορεί να συνυπάρχουν με τις μαθησιακές δυσκολίες, αλλά δεν συνιστούν από μόνα τους μαθησιακές δυσκολίες. Αν και οι μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να εμφανίζονται μαζί με άλλες καταστάσεις μειονεξίας (πχ. αισθητηριακή βλάβη, νοητική καθυστέρηση, σοβαρή συναισθηματική διαταραχή) ή με εξωτερικές επιδράσεις, όπως οι πολιτισμικές διαφορές, η ανεπαρκής ή ακατάλληλη διδασκαλία, δεν είναι το άμεσο αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων ή επιδράσεων” (Hammill, 1990).

Σύμφωνα με το εθνικό Ινστιτούτο Υγείας της Αμερικής (National Institute of Health U.S.A.) περίπου 15% του πληθυσμού έχει κάποια μαθησιακή δυσκολία, κυρίως με συμπτώματα στη γραφή και στην ανάγνωση. Η ίδια κατάσταση εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, χώρες αλλά και σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα.

Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν έχουν σχέση με τη νοημοσύνη ενός παιδιού, δεν είναι ασθένειες, τουναντίον τα άτομα που φέρουν αυτές, μπορεί να είναι πολύ παραγωγικά και χαρισματικά, απλά βλέπουν-ακούν-καταλαβαίνουν τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο.

dysorthografiaΗ δυσλεξία (ίσως η πιο διαδεδομένη μορφή που εντοπίζεται στην ανάγνωση, στη γραφή, στην ορθογραφία), η δυσορθογραφία (ειδική διαταραχή της μάθησης της ορθογραφίας και των κανόνων που τη διέπουν), η δυσγραφία (αναγνωρίζεται με τη δυσκολία στη γραφή, με προβλήματα στο γραφικό χαρακτήρα, την ορθογραφία, την οργάνωση ιδεών κλπ.), η δυσπραξία (όταν υπάρχει κινητική δυσκολία των άκρων και εμφανίζεται με, δυσκολία στις λεπτές κινητικές ικανότητες, προβλήματα στην ισορροπία, στις χειρωνακτικές εργασίες κλπ.), η δυσφρασία (η δυσκολία έκφρασης, αφήγησης μιας ιστορίας, δυσχέρεια στη ροή του λόγου, κλπ.) και η δυσαριθμησία (δυσκολία στην εκμάθηση και κατανόηση της αριθμητικής και της περαιτέρω ανάπτυξης των μαθηματικών δεξιοτήτων) είναι μερικές από αυτές.

ADHDΗ ΔΕΠΥ είναι μία από τις πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, που όμως συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή είτε αυτούσια είτε παραλλαγμένη. Η ΔΕΠΥ είναι μια πολύ σύνθετη διαταραχή συμπεριφοράς και ακριβώς για αυτό το λόγο οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί και σχολαστικοί με οτιδήποτε αφορά την συμπεριφορά του παιδιού μας.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΚΥΡΙΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΗΣ ΔΕΠΥ:

  1. Ελλειμματική προσοχή (είναι αφηρημένος, χάνει τα πράγματά του, δεν έχει υπομονή να ακούσει οδηγίες, απαντά πριν ολοκληρωθεί μια ερώτηση, αποσπάται εύκολα από εξωτερικούς παράγοντες και κάνει πολύ ώρα να επανέλθει)
  2. Υπερικινητικότητα (είναι υπερβολικά δραστήριος σε σχέση με τα άτομα της ηλικίας του, κάνει άσκοπες κινήσεις, σε συνθήκες που απαιτείται ησυχία είναι σχεδόν αδύνατο να παραμείνει ήρεμος), Παρορμητικότητα (δεν μπορεί να περιμένει στη σειρά του για να παίξει ή να μιλήσει, δεν υπακούει σε κανόνες, δεν έχει την αίσθηση του κινδύνου και η διάθεσή του αλλάζει πολύ εύκολα και γρήγορα).
  3. Συνδυασμός των δύο παραπάνω

 

  • Η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis λειτουργεί με βάση την πλαστικότητα των νευρικών κυκλωμάτων που εμπλέκονται στην αποκρυπτογράφηση και ανάλυση των ήχων, όπως και αυτών που εμπλέκονται στη κινητικότητα, στην ισορροπία και το συντονισμό
  • Η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν αντισταθμιστικές στρατηγικές, για να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν τις μαθησιακές τους δυσκολίες και τις γλωσσικές διαταραχές.
  • Η εκπαιδευτική μέθοδος tomatis μπορεί να μην εξαλείφει εντελώς αυτά τα προβλήματα, όμως έχει εκπληκτικά αποτελέσματα ως προς την διαχείρισή τους.

Οι Νευροφυσιολογικές έρευνες της ακοής οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η αντίληψη και αποκωδικοποίηση των ηχητικών μηνυμάτων είναι πολύ διαφορετική ποιοτικά ανάλογα με το αν στη λειτουργία αυτή συμμετέχει περισσότερο το δεξί ή το αριστερό αυτί. Το δεξί συνδέεται με το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, εκεί όπου βρίσκεται ένα ειδικό νευρωνικό κέντρο (κέντρο Broca) στο οποίο γίνεται η οργάνωση του λόγου και της γλώσσας. Αυτού του είδους η σύνδεση είναι άμεση και ακριβής. Αντίστοιχα το αριστερό αυτί συνδέεται με το δεξί ημισφαίριο, αλλά όμως εκεί δεν γίνεται η επεξεργασία της γλώσσας όπως στο αριστερό. Έτσι, λοιπόν, θα πρέπει το ηχητικό ερέθισμα να περάσει μέσω του μεσολοβίου (που συνδέει τα ημισφαίρια του εγκεφάλου) στο δεξί ημισφαίριο. Αυτή δεν είναι μόνο μια αργή σύνδεση, αλλά επίσης δεν είναι και ιδιαίτερα αξιόπιστη.
Για αυτό το λόγο ο καθηγητής Τοματίς ονόμασε το δεξί αυτί «αυτί οδηγό», επειδή μπορεί :
1. να αποκωδικοποιεί ακριβέστερα τα ηχητικά μηνύματα,
2. να ελέγχει αποτελεσματικότερα την παραγωγή του λόγου,
3. να εστιάζει καλύτερα την προσοχή του ατόμου.

  • Εάν λοιπόν το δεξί αυτί είναι ηγετικό και κυρίαρχο στη σύλληψη και αποκωδικοποίηση των ηχητικών ερεθισμάτων, υπάρχει δεξιά ακουστική πλευρίωση.
  • Εάν αντίθετα κυριαρχεί το αριστερό αυτί τότε έχουμε αριστερή ακουστική πλευρίωση, με όλα τα αρνητικά αποτελέσματα που αυτό σημαίνει. Η αριστερή ακουστική πλευρίωση είναι μια προστασία του ατόμου, πρόκειται ουσιαστικά για μια συγκινησιακή άμυνα. Αποφεύγοντας κανείς να χρησιμοποιήσει το συντομότερο δρόμο (δεξί αυτί – αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο) αλλά επιλέγοντας το μακρύτερο (αριστερό αυτί – δεξί εγκεφαλικό ημισφαίριο- μεσολόβιο-αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο) δημιουργεί μια χρονική καθυστέρηση και ουσιαστικά μια απόσταση ανάμεσα στον έξω κόσμο και στον εαυτό του, χωρίς βέβαια να πάψει εντελώς να ακούει (αποστασιοποίηση από την πηγή που μου δημιουργεί πρόβλημα).
  • Ο μακρύτερος νευρολογικά δρόμος έχει σαν αποτέλεσμα την καθυστέρηση της κατανόησης των πληροφοριών με πιθανές συνέπειες : την απώλεια ενέργειας του ατόμου, την κόπωση, την πτώση της μνήμης, την ελάττωση της συγκέντρωσης, τη διάσπαση προσοχής, και την δυσορθογραφία.

Παρατηρεί εύκολα κανείς ότι όλα τα ανωτέρω ενυπάρχουν στις μαθησιακές διαταραχές. Ενδεικτικά αναφέρω ότι 95% των παιδιών με μαθησιακά προβλήματα έχουν αριστερή ακουστική πλευρίωση.

  • The current theory is that Tomatis Method stimulates the myelination of the auditory pathwayw (Sacarin 2009) which improvew the speed of processing of the auditory signals (Kandel, 2000)
  • In addition the auditory stimulation results in a better integration beween the different sensorial sytems and in a more harmonious balance between the para sympathetic nerve system (Tomatis 1983)

 

ΕΡΕΥΝΕΣ

 

Edit

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *